ताल परिभाषा
मात्रा : ज्या आकड्यांनी ताल मोजला जातो त्याला मात्रा म्हणतात
सम : तालाची पहिली मात्र म्हणजे सम. खूण 'X'
काल : तालाचे जे भाग असतात, त्या भागातल्या पहिल्या मात्रेला जर आघात नसेल तर ती मात्रा टाळी न वाजवता दाखवतात, त्याला काल म्हणतात. खूण 'o'
बोल : मात्रा न म्हणता ज्या अक्षरांनी मोजला जातो त्या ला बोल असे म्हण्तात.
व्याख्या
ताल : गायन वादन चालू असताना आपण हाताने जो ठेका धरतो त्याला ताल म्हणतात.
स्वर : गायन वादनासाठी उपयोगी असणाऱ्या नादाला स्वर म्हणतात.
वादी : रागातील मुख्य स्वर. वादी स्वर रागात वारंवर गायला जातो
संवादी : वादीला मदत करणारा स्वर.
स्थायी : गीताचा पहिला भाग.
अंतरा : गीताचा दुसरा भाग.
आरोह : स्वराचा चढता क्रम.
अवरोह : स्वराचा उतरता क्रम.
आलाप : अनेक स्वरांचे गायानाने विस्तारलेले रूप, काही आलाप तालबद्ध असतात तर काही ताल्बद्ध नसतात.
स्वरमालिका / सरगम: तालात बांधलेली स्वररचना.
मात्रा : ज्या आकड्यांनी ताल मोजला जातो त्याला मात्रा म्हणतात
सम : तालाची पहिली मात्र म्हणजे सम. खूण 'X'
काल : तालाचे जे भाग असतात, त्या भागातल्या पहिल्या मात्रेला जर आघात नसेल तर ती मात्रा टाळी न वाजवता दाखवतात, त्याला काल म्हणतात. खूण 'o'
बोल : मात्रा न म्हणता ज्या अक्षरांनी मोजला जातो त्या ला बोल असे म्हण्तात.
व्याख्या
ताल : गायन वादन चालू असताना आपण हाताने जो ठेका धरतो त्याला ताल म्हणतात.
स्वर : गायन वादनासाठी उपयोगी असणाऱ्या नादाला स्वर म्हणतात.
वादी : रागातील मुख्य स्वर. वादी स्वर रागात वारंवर गायला जातो
संवादी : वादीला मदत करणारा स्वर.
स्थायी : गीताचा पहिला भाग.
अंतरा : गीताचा दुसरा भाग.
आरोह : स्वराचा चढता क्रम.
अवरोह : स्वराचा उतरता क्रम.
आलाप : अनेक स्वरांचे गायानाने विस्तारलेले रूप, काही आलाप तालबद्ध असतात तर काही ताल्बद्ध नसतात.
स्वरमालिका / सरगम: तालात बांधलेली स्वररचना.
